Trung Quốc là một trong những cái nôi của thơ ca. Nhắc đến thơ Trung Quốc, người ta thường nghĩ ngay tới thơ Đường với hàng trăm các tác phẩm tiêu biểu. Vậy tại sao thơ Đường tại Trung Quốc lại nổi tiếng như vậy? Và thơ Đường có những bài thơ nào nổi bật? Cùng Hocbongcis,vn tìm hiểu ngay sau đây nhé!
Trung Quốc là một trong những cái nôi của thơ ca. Nhắc đến thơ Trung Quốc, người ta thường nghĩ ngay tới thơ Đường với hàng trăm các tác phẩm tiêu biểu. Vậy tại sao thơ Đường tại Trung Quốc lại nổi tiếng như vậy? Và thơ Đường có những bài thơ nào nổi bật? Cùng Hocbongcis,vn tìm hiểu ngay sau đây nhé!
Nhà Đường (618 – 907) là một trong những triều đại huy hoàng nhất của lịch sử Trung Quốc. Triều Đường tiếp nối sau nhà Tuy và trước thời kỳ Ngũ Đại Thập Quốc.
Nhắc đến nhà Đường nhất định phải nhắc đến văn chương, thơ ca. Thời kỳ đó cả 3 tôn giáo cùng tồn tại là Nho giáo, Phật giáo và Đạo giáo. Cộng thêm loạn An Sử bùng nổ, khiến chính cảnh biệt ly, nhà tan cửa nát đã tạo nên vô số đề tài cho nền thơ ca. Ngoài ra thời Đường các vị vua cũng đều yêu thích thơ văn nên cũng thúc đẩy cho hoạt động tặng thơ tặng văn thời kỳ này vươn lên.
Bên cạnh đó, trong giai đoạn chuyển tiếp sớm ở thời nhà Tùy, Tùy Dạng Đế và Tùy Văn Đế chủ trương cải cách thơ ca. Bước tiến mới này đã đặt nền móng cho sự phát triển của thơ ca thời nhà Đường và cũng chính nhà Tùy là bước chuyển tiếp sang một giai đoạn mới của thơ ca Đường.
Từ đó, đây được coi là thời kì hoàng kim của thơ ca, biến Trung Quốc thành quốc đô của thơ ca.
断章: Đoạn Chương (Bài thơ nhỏ) Tác giả: Biện Chi Lâm
Bản gốc: 断章 你站在桥上看风景, 看风景人在楼上看你。 明月装饰了你的窗子, 你装饰了别人的梦。
Dịch thơ: Em đứng trên cầu ngắm cảnh Người ngắm cảnh trên cầu lại ngắm em Ánh trăng điểm tô cửa sổ phòng em Giấc mộng ai kia lại được em tô điểm.
卜算子: Bốc Toán Tử Tác giả: Lý Chi Nghi
卜算子 我住长江头, 君住长江尾。 日日思君不见君, 共饮长江水。 此水几时休? 此恨何时已? 只愿君心似我心, 定不负相思意。
Dịch thơ: Nhà thiếp ở đầu sông, Nhà chàng ở phía cuối. Dòng nước Trường Giang cùng uống chung, Vắng chàng mong sớm tối.
Nước nọ mấy khi ngừng, Hận này bao thuở vợi. Những mong ý thiếp giống lòng chàng, Mối tình quyết không thay đổi.
白头吟: Khúc ngâm đầu bạc Tác giả: Trác Văn Quân
-Bản gốc 白头吟 皑如山上雪, 皎若云间月。 间君有两意, 故来相决绝。 今日斗酒会, 明旦沟水头。 躞蹀御沟上, 沟水东西流。
-Dịch Hán Việt Bạch đầu ngâm Ngai như sơn thượng tuyết, Kiểu nhược vân gian nguyệt. Văn quân hữu lưỡng ý, Cố lai tương quyết tuyệt. Kim nhật đấu tửu hội, Minh đán câu thủy đầu. Tiệp điệp ngự câu thượng, Câu thủy đông tây lưu.
-Dịch thơ Trắng như tuyết trên núi, Sáng tựa trăng giữa mây. Nghe lòng chàng hai ý, Thiếp đành đoạn tình này. Hôm nay chén sum họp, Đầu sông tiễn sớm mai. Lững thững theo dòng nước, Nước mãi chảy đông tây.
秋风词: Thu Phong Từ Tác giả: Lý Bạch
-Bản gốc: 秋风词 秋风清, 秋月明。 落叶聚还三, 寒鸦栖复惊。 相思相见知何日, 此时此夜难为情。
-Dịch Hán Việt: Thu phong từ Thu phong thanh, Thu nguyệt minh. Lạc diệp tụ hoàn tán, Hàn nha thê phục kinh. Tương tư, tương kiến tri hà nhật, Thử thì thử dạ nan vi tình.
-Dịch thơ: Gió thu lành, Trăng thu thanh. Lá rơi tụ lại tán, Quạ lạnh chợt rùng mình. Thương nhớ, biết bao giờ mới gặp, Lúc này đêm ấy ngẩn ngơ tình.
玉楼春-春恨: Ngọc Lâu Xuân Tác giả: Án Thù
- Bản gốc: 玉楼春-春恨 绿杨芳草长亭路, 年少抛人容易去。 楼头残梦五更钟, 花底离愁三月雨。 无情不似多情苦, 一寸还成千万缕。 天涯地角有穷时, 只有相思无尽处。
-Dịch Hán Việt: Ngọc lâu xuân – Xuân hận Lục dương phương thảo trường đình lộ, Niên thiếu phao nhân dung dị khứ. Lâu đầu tàn mộng ngũ canh chung, Hoa để ly sầu tam nguyệt vũ. Vô tình bất tự đa tình khổ, Nhất thốn hoàn thành thiên vạn lũ. Thiên nhai địa giác hữu cùng thì, Chỉ hữu tương tư vô tận xứ.
- Dịch thơ: Liễu xanh cỏ ngát hương ngoài lộ Tuổi trẻ ra đi đâu có khó Trên lầu trằn trọc suốt năm canh Ly biệt tháng ba hoa ướt rũ
Vô tình nào khổ tựa đa tình Một tấc tơ lòng muôn vạn mớ Chân trời mặt đất còn chia ngăn Chỉ có nhớ nhau không hạn chỗ
相思: Tương Tư Tác giả: Vương Duy
Bản gốc: 作者 – 王维 – 唐 红豆生南国, 春来发几枝? 愿君多采撷, 此物最相思!
Dịch Hán Việt: Hồng đậu sinh nam quốc, Xuân lai phát kỷ chi. Nguyện quân đa thái hiệt, Thử vật tối tương tư.
Dịch nghĩa: Nước nam sinh đậu đỏ, Xuân về nở cành xinh. Chàng ơi hái nhiều nhé, Nhớ nhau tha thiết tình.
红豆词: Hồng Đậu Từ Tác giả: Tào Tuyết Cần
- Bản gốc: 作者: 曹雪芹 – 清 滴不尽相思血泪抛红豆 开不完春柳春花满画楼 睡不稳纱窗风雨黄昏后 忘不了新愁与旧愁 咽不下玉粒金波噎满喉 瞧不尽镜里花容瘦 展不开的眉头挨不明的更漏 呀! 恰便似遮不住的青山隐隐 流不断的绿水悠悠
- Dịch Hán Việt: Trích bất tận, tương tư huyết lệ phao hồng đậu Khai bất hoàn, xuân liễu xuân hoa mãn hoạch lâu Thụy bất ổn, sa song phong vũ hoàng hôn hậu Vong bất liễu, tân sầu dữ cựu sầu Yến bất há, ngọc lạp kim ba ế mãn hầu Chiếu bất tận, lăng hoa kính lý hình dung sấu Triển bất khai để my đầu Nhai bất minh để canh lậu Nha! Kháp tiện tự: già bất trú để thanh sơn ẩn ẩn Lưu bất đoạn để lục thuỷ du du.
- Dịch thơ Còn chảy mãi lệ tương tư thẫm đỏ Hoa, liễu buồn thôi nở chốn lầu son, Không yên giấc, mưa gió ngoài song cửa sầu với sầu, tìm đến cuối hoàng hôn Nuốt chẳng trôi, những lời vàng tiếng ngọc Gương sáng soi khuôn mặt đã hao gầy Mày chau lại, mong canh thâu chóng hết Chao ôi! Non xanh thấp thoáng không ngăn được Nước biếc mênh mông trôi chẳng dừng.
相思曲:Tương Tư Khúc Tác giả: Đới Thúc Luân
- Bản gốc: 作者:戴叔伦 – 唐。 高楼重重闭明月, 肠断仙郎隔年别。 紫萧横笛寂无声, 独向瑶窗坐愁绝。 鱼沉雁杳天涯路, 始信人间别离苦。 恨满牙床翡翠衾, 怨折金钗凤凰股。 井深辘轳嗟绠短, 衣带相思日应缓。 将刀斫水水复连, 挥刃割情情不断。 落红乱逐东流水, 一点芳心为君死。 妾身愿作巫山云, 飞入仙郎梦魂里。
- Dịch Hán Việt: Cao lâu trùng trùng bế minh nguyệt, Trường đoạn tiên lang cách niên biệt. Tử tiêu hoành địch tịch vô thanh, Độc hướng dao song toạ sầu tuyệt. Ngư trầm nhạn diểu thiên nhai lộ, Thuỷ tín nhân gian biệt ly khổ. Hận mãn nha sàng phí thuý khâm, Oán chiết kim thoa phụng hoàng cổ. Tỉnh thâm lộc lư ta cảnh đoản, Y đới tương tư nhật ưng hoãn. Tương đao phá thuỷ thuỷ phục liên, Huy nhẫn cát tình tình bất đoạn. Lạc hồng loạn trục đông lưu thuỷ, Nhất điểm phương tâm vị quân tử. Thiếp thân nguyện tác Vu Sơn vân, Phi nhập tiên lang mộng hồn lý.
- Dịch thơ Mảnh trăng thanh lầu cao che khuất Lòng đau vì xa cách nhiều năm Tiếng tiêu điệu sáo lặng im Một mình buồn bã ngóng nhìn phương xa Bên chân trời chim bay cá lặn Mòn mõi vì âm tín không về Chiếu chăn hờn oán não nề Kim thoa bẻ gãy lời thề còn đâu Giếng nước sâu mà giây thì ngắn Xiêm y buồn người chẳng điểm trang Dùng dao chém nước nước liền Kéo kia cắt đứt mối tình được không? Theo dòng nước loạn hồng trôi mãi Tấm tình em một phiến vì chàng Xin làm mây núi Vu Sơn Nhập sâu vào cõi mộng hồn người thương.
Với những bài thơ Trung Quốc sưu tầm trong bài viết, bạn hãy đọc và cảm nhận những nét đẹp và ý nghĩa trong từng lời thơ tác giả gửi gắm. Chúc các bạn thành công!
Thời Đường được mệnh danh là thời kì đỉnh cao của thơ văn Trung Quốc với các tác giả và tác phẩm xuất sắc vẫn còn được lưu truyền cho tới tận ngày nay như Lí Bạch, Đỗ Phủ, Bạch Cư Dị, Mạnh Hạo Nhiên, Đỗ Mục,… Hôm nay chúng ta hãy cùng đọc thử thơ Trung Quốc qua những bài thơ Hán Việt nổi tiếng nhé !
静夜思 /jìng yè sī/: Tĩnh Dạ Tư (Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh)
床前明月光,疑是地上霜. chuáng qián míng yuè guāng, yí shì dì shàng shuāng. 举头望明月,低头思故乡. jǔ tóu wàng míng yuè, dī tóu sī gù xiāng.
Sàng tiền minh nguyệt quang, Nghi thị địa thượng sương. Cử đầu vọng minh nguyệt, Đê đầu tư cố hương.
Đầu giường ánh trăng rọi Ngỡ mặt đất phủ sương. Ngẩng đầu nhìn trăng sáng Cúi đầu nhớ cố hương.